BİYOLOJİK RİTMİMİZE DİKKAT EDELİM
Günlük iyi olma haline katkıda bulunan en önemli beyin sistemlerinden bir tanesi vücudun iç biyolojik saatidir. Bu saatler, vücudumuzu ve davranışımızı 24 saatlik aydınlık ve karanlık döngüsüyle senkronize tutmaktadırlar. Öngörebildiğimiz günlük programlar ve düzenli rutinler, vücut saatimizin sorunsuz çalışmasına yardımcı olurlar. Vücut saatlerimiz düzgün çalıştığında, kendimizi daha iyi hissederiz. Araştırmalar, bozulmuş vücut saatlerinin depresyon, diyabet, obezite ve kanser gibi birçok fiziksel ve ruhsal sağlık durumu ile ilişkili olduğunu göstermektedir.
Yaşamlarımızda büyük çalkantılarla karşılaştığımız zamanlarda – COVID-19 pandemisinin neden olduğu gibi- vücut saatlerimiz düzenli biyolojik ritimleri tekrardan oluşturmakta daha çok zorlanmaktadırlar. Sosyalleşme, çocuk bakımı ve iş yaşamının normal sosyal ritimlerinin yokluğu ile biyolojik saat sistemi şaşkınlık ve zorlanma yaşayabilir. Sonuç olarak, uçak yolculuğu sonrası saat dilimlerini çok hızlı geçmekten kaynaklanan -jet lag- benzeri durumlarda yaşanabilen uyku, iştah, enerji ve duygudurumda bozulma gibi fiziksel belirtiler yaşanabilir.
Psikolojik Rahatsızlıklara Dikkat!
Depresyon veya bipolar bozukluk gibi bir duygudurum bozukluğuna , anksiyete bozuklukluklarına sahipseniz, araştırmalar hassas bir vücut saatiniz olduğunu göstermektedir. İçinde bulunulan şartlar bozulduğunda vücut saatiniz zaman kavramını yitirmeye daha yatkındır ve düzgün çalışmayan bir vücut saati duygudurum ataklarına yol açabilir. Vücut saatinizi düzenli ve duygudurumunuzu sabit tutmak için stresli dönemlerde rutinlere dikkat etmek özellikle önemli olabilir.
Neler Yapılabilir?
COVID-19 pandemisinin sebep olduğu gibi büyük yaşam karmaşaları sırasında vücut saatinizin sorunsuz işlemesine yardımcı olmak kendinizi daha iyi hissetmeniz açısından faydalı olabilir. Bu nedenle evde olduğunuz zaman değişen biyolojik ritminizi yeniden düzene sokmak için yatış ve kalkış saatlerinizi düzenlemeniz iyi olacaktır. Nasıl olsa evdeyim yerine, geç kalkabilirim yerine geceleri evinizdeki ışıkları azaltın. Bilgisayar ekranlarınızı, elektronik cihazlarınızı karartın. Gece saatlerinde cep telefonlarının ekranlarından gelen ışık bile biyolojik saatimizin bozulmasına neden olabilir.
Uluslararası Bipolar Bozukluklar Derneği’nin (ISBD) Kronobiyoloji ve Kronoterapi Çalışma Grubu ile Işık Tedavisi ve Biyolojik Ritimler Derneği’nin (SLTBR) Önerileri
